Είναι πολύ συχνό το φαινόμενο να παρακολουθούμε πολλούς αθλητές και αθλούμενους οι οποίοι καταβάλουν πραγματικά φιλότιμη προσπάθεια για να μειώσουν το σωματικό τους λίπους ή αλλιώς όπως συχνά λένε «να στεγνώσουν» αλλά να μην τα καταφέρνουν.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να τους απογοητεύει και να τους αποθαρρύνει από το να συνεχίσουν την προσπάθεια τους και για το λόγο αυτό είναι σημαντικό να μπορέσουμε να εξηγήσουμε κάποιους διατροφικούς λόγους για τους οποίους μπορεί να συμβαίνει κάτι τέτοιο.
Η πρώτη αιτία αποτυχίας της επίτευξης του επιθυμητού στόχου για «στέγνωμα» είναι η αυξημένη πρόσληψη τροφής. Μπορεί να φαίνεται τόσο απλό όσο μια απλή μαθηματική πράξη, όμως συχνά είναι μια αιτία που υποεκτιμάται από τον αθλούμενο για ένα και βασικό λόγο, επειδή υπερεκτιμά την προπόνηση που κάνει.
Άλλοι λόγοι για τους οποίους συμβαίνει αυτό είναι ότι συχνά δεν υπάρχει η γνώση για το ποια θεωρείται κατάλληλη ποσότητα πρόσληψης φαγητού για τον κάθε αθλούμενο και πολλές φορές πολλοί αθλητές επιλέγουν να καταναλώσουν την ίδια ποσότητα με άλλους ανθρώπους, οι οποίοι μπορεί να έχουν μεγαλύτερες ενεργειακές ανάγκες.
Άλλος λόγος είναι ότι συχνά αφήνεται το άτομο νηστικό για ώρες με αποτέλεσμα να πεινά και να οδηγείται σε υπερκατανάλωση φαγητού ή το να συγχέει το άτομο την κούραση από την υπερπροπόνηση με την έλλειψη ύπνου ή την αφυδάτωση και να καταναλώνει έξτρα ποσότητα φαγητού. Πολύ συχνά παρατηρούμε επίσης μια αποτυχία να μειώσει το άτομο την πρόσληψη του φαγητού που καταναλώνει κατά την διάρκεια που δεν προπονείται ή βρίσκεται σε τραυματισμό ή να υπερεκτιμά τα γεύματα αναπλήρωσης μετά τον αγώνα, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη πρόσληψη ενέργειας σε σχέση με όση δαπανήθηκε κατά την διάρκεια του αγώνα. Όλα αυτά έχουν σαν αποτέλεσμα το άτομο να λαμβάνει παραπάνω ενέργεια από αυτή που χρειάζεται πραγματικά με αποτέλεσμα η περίσσεια αυτής της ενέργειας να αποθηκεύεται στο σώμα του με τη μορφή του λίπους και έτσι να αποτυγχάνει να χάσει βάρος ή λίπος που θέλει και προσπαθεί.
Η δεύτερη αιτία αποτυχίας αυτού του στόχου είναι ότι ο αθλητής συχνά λαμβάνει αυξημένη ποσότητα λίπους, χωρίς πολλές φορές να το καταλαβαίνει ή να το συνειδητοποιεί. Η αυξημένη πρόσληψη λίπους, έχει σαν αποτέλεσμα επειδή το λίπος είναι ενεργειακά πυκνό να παρεμποδίζει τον αθλητή στο να δει το αποτέλεσμα που θέλει. Τρόφιμα που έχουν αρκετό κρυμμένο λίπος και συχνά καταναλώνονται από τους αθλητές είναι οι ξηροί καρποί, η σοκολάτα και το τυρί. Βεβαίως, στην ίδια κατηγορία βρίσκονται και άλλα τρόφιμα όπως τα γλυκά, τα πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα, η νουτέλα και παχυντικές σάλτσες που συνοδεύουν το φαγητό ή τη σαλάτα τους, αλλά κατά κύριο λόγω οι ξηροί καρποί και το τυρί που συχνά χρησιμοποιούνται στα γεύματα αναπλήρωσης μετά την προπόνηση, όταν είναι σε ποσότητες παραπάνω από αυτές που χρειάζεται πραγματικά ο αθλητής μπορεί να του κοστίσουν στο ότι δεν βλέπει το αποτέλεσμα που επιθυμεί παρά την προσπάθεια του με την άσκηση.
Τέλος η τελευταία αιτία αποτυχίας ενός αθλητή στην επίτευξη του στόχου του για απώλεια βάρους και απώλεια λίπους μπορεί να είναι το ότι επιλέγει να καταναλώσει τρόφιμα τα οποία είναι ενεργειακά πυκνά, δηλαδή με πολλές θερμίδες, αλλά έχουν μειωμένη ικανότητα πρόκλησης κορεσμού, δηλαδή δεν καταφέρνουν να τον χορτάσουν με αποτέλεσμα να έχει την ανάγκη να καταναλώσει ακόμα μεγαλύτερες ποσότητες από αυτές που χρειάζεται πραγματικά. Παραδείγματα τέτοιων αιτιών είναι όταν ο αθλητής επιλέγει τρόφιμα που έχουν μικρή ή ακόμα και καθόλου ποσότητα φυτικών ινών οι οποίες συμβάλουν στην ικανότητα πρόκλησης κορεσμού, και τέτοια τρόφιμα είναι τα φρούτα και τα λαχανικά. Πολλές φορές τα τρόφιμα αυτά λείπουν από το πιάτο του και έχουν αντικατασταθεί με αμυλώδη τρόφιμα τα οποία του προσδίδουν περισσότερη ενέργεια με μικρότερη αίσθηση κορεσμού. Άλλα συνήθη παραδείγματα είναι όταν ο αθλητής καταναλώνει ενεργειακά ποτά στην διάρκεια της προπόνησης ενώ αυτό δεν είναι αναγκαίο ή ακόμα και εκτός προπόνησης από συνήθεια, για να καλύψει τις ανάγκες του σε υγρά.
Όλοι οι παραπάνω λόγοι δείχνουν την αναγκαιότητα ο κάθε αθλητής ή αθλούμενος να εξατομικεύει με τον διαιτολόγο του τις ανάγκες του ενεργειακά αλλά και σε θρεπτικά συστατικά, ώστε η προπόνηση η οποία κάνει να έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα και να καταφέρει να δει το στόχο του να επιτυγχάνεται.
Ηλιάνα Ηλιοπούλου, ΜSc
Κλινική Διαιτολόγος Διατροφολόγος
web site:http://www.diet-and-health.gr/diet-and-health/
Email: iliana_iliop@hotmail.com
Βιβλιογραφία:
1) Practical Sports Nutrition. Louise Burke, Human Kinetics
2) Διατροφή: Υγεία, Ευρωστία και Αθλητική Απόδοση. Melvin H. Williams, Ιατρικές Εκδόσεις Πασχαλίδη.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να τους απογοητεύει και να τους αποθαρρύνει από το να συνεχίσουν την προσπάθεια τους και για το λόγο αυτό είναι σημαντικό να μπορέσουμε να εξηγήσουμε κάποιους διατροφικούς λόγους για τους οποίους μπορεί να συμβαίνει κάτι τέτοιο.
Η πρώτη αιτία αποτυχίας της επίτευξης του επιθυμητού στόχου για «στέγνωμα» είναι η αυξημένη πρόσληψη τροφής. Μπορεί να φαίνεται τόσο απλό όσο μια απλή μαθηματική πράξη, όμως συχνά είναι μια αιτία που υποεκτιμάται από τον αθλούμενο για ένα και βασικό λόγο, επειδή υπερεκτιμά την προπόνηση που κάνει.
Άλλοι λόγοι για τους οποίους συμβαίνει αυτό είναι ότι συχνά δεν υπάρχει η γνώση για το ποια θεωρείται κατάλληλη ποσότητα πρόσληψης φαγητού για τον κάθε αθλούμενο και πολλές φορές πολλοί αθλητές επιλέγουν να καταναλώσουν την ίδια ποσότητα με άλλους ανθρώπους, οι οποίοι μπορεί να έχουν μεγαλύτερες ενεργειακές ανάγκες.
Άλλος λόγος είναι ότι συχνά αφήνεται το άτομο νηστικό για ώρες με αποτέλεσμα να πεινά και να οδηγείται σε υπερκατανάλωση φαγητού ή το να συγχέει το άτομο την κούραση από την υπερπροπόνηση με την έλλειψη ύπνου ή την αφυδάτωση και να καταναλώνει έξτρα ποσότητα φαγητού. Πολύ συχνά παρατηρούμε επίσης μια αποτυχία να μειώσει το άτομο την πρόσληψη του φαγητού που καταναλώνει κατά την διάρκεια που δεν προπονείται ή βρίσκεται σε τραυματισμό ή να υπερεκτιμά τα γεύματα αναπλήρωσης μετά τον αγώνα, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη πρόσληψη ενέργειας σε σχέση με όση δαπανήθηκε κατά την διάρκεια του αγώνα. Όλα αυτά έχουν σαν αποτέλεσμα το άτομο να λαμβάνει παραπάνω ενέργεια από αυτή που χρειάζεται πραγματικά με αποτέλεσμα η περίσσεια αυτής της ενέργειας να αποθηκεύεται στο σώμα του με τη μορφή του λίπους και έτσι να αποτυγχάνει να χάσει βάρος ή λίπος που θέλει και προσπαθεί.
Η δεύτερη αιτία αποτυχίας αυτού του στόχου είναι ότι ο αθλητής συχνά λαμβάνει αυξημένη ποσότητα λίπους, χωρίς πολλές φορές να το καταλαβαίνει ή να το συνειδητοποιεί. Η αυξημένη πρόσληψη λίπους, έχει σαν αποτέλεσμα επειδή το λίπος είναι ενεργειακά πυκνό να παρεμποδίζει τον αθλητή στο να δει το αποτέλεσμα που θέλει. Τρόφιμα που έχουν αρκετό κρυμμένο λίπος και συχνά καταναλώνονται από τους αθλητές είναι οι ξηροί καρποί, η σοκολάτα και το τυρί. Βεβαίως, στην ίδια κατηγορία βρίσκονται και άλλα τρόφιμα όπως τα γλυκά, τα πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα, η νουτέλα και παχυντικές σάλτσες που συνοδεύουν το φαγητό ή τη σαλάτα τους, αλλά κατά κύριο λόγω οι ξηροί καρποί και το τυρί που συχνά χρησιμοποιούνται στα γεύματα αναπλήρωσης μετά την προπόνηση, όταν είναι σε ποσότητες παραπάνω από αυτές που χρειάζεται πραγματικά ο αθλητής μπορεί να του κοστίσουν στο ότι δεν βλέπει το αποτέλεσμα που επιθυμεί παρά την προσπάθεια του με την άσκηση.
Τέλος η τελευταία αιτία αποτυχίας ενός αθλητή στην επίτευξη του στόχου του για απώλεια βάρους και απώλεια λίπους μπορεί να είναι το ότι επιλέγει να καταναλώσει τρόφιμα τα οποία είναι ενεργειακά πυκνά, δηλαδή με πολλές θερμίδες, αλλά έχουν μειωμένη ικανότητα πρόκλησης κορεσμού, δηλαδή δεν καταφέρνουν να τον χορτάσουν με αποτέλεσμα να έχει την ανάγκη να καταναλώσει ακόμα μεγαλύτερες ποσότητες από αυτές που χρειάζεται πραγματικά. Παραδείγματα τέτοιων αιτιών είναι όταν ο αθλητής επιλέγει τρόφιμα που έχουν μικρή ή ακόμα και καθόλου ποσότητα φυτικών ινών οι οποίες συμβάλουν στην ικανότητα πρόκλησης κορεσμού, και τέτοια τρόφιμα είναι τα φρούτα και τα λαχανικά. Πολλές φορές τα τρόφιμα αυτά λείπουν από το πιάτο του και έχουν αντικατασταθεί με αμυλώδη τρόφιμα τα οποία του προσδίδουν περισσότερη ενέργεια με μικρότερη αίσθηση κορεσμού. Άλλα συνήθη παραδείγματα είναι όταν ο αθλητής καταναλώνει ενεργειακά ποτά στην διάρκεια της προπόνησης ενώ αυτό δεν είναι αναγκαίο ή ακόμα και εκτός προπόνησης από συνήθεια, για να καλύψει τις ανάγκες του σε υγρά.
Όλοι οι παραπάνω λόγοι δείχνουν την αναγκαιότητα ο κάθε αθλητής ή αθλούμενος να εξατομικεύει με τον διαιτολόγο του τις ανάγκες του ενεργειακά αλλά και σε θρεπτικά συστατικά, ώστε η προπόνηση η οποία κάνει να έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα και να καταφέρει να δει το στόχο του να επιτυγχάνεται.
Ηλιάνα Ηλιοπούλου, ΜSc
Κλινική Διαιτολόγος Διατροφολόγος
web site:http://www.diet-and-health.gr/diet-and-health/
Email: iliana_iliop@hotmail.com
Βιβλιογραφία:
1) Practical Sports Nutrition. Louise Burke, Human Kinetics
2) Διατροφή: Υγεία, Ευρωστία και Αθλητική Απόδοση. Melvin H. Williams, Ιατρικές Εκδόσεις Πασχαλίδη.